Tarihi Fildamı Sarnıcı’nın ihaleye çıkacağı haberlerinin ardından harekete geçen Bakırköy Kent Savunması, tarihi sarnıcın önünde toplanarak basın açıklaması yaptı. Bakırköy’de özellikle son 8 yılda pek çok ortak kültür varlığının ya bilerek atıl duruma getirildiğini ya da elden çıkarıldığını söyleyen kent savunucuları, mevcut belediyenin bugüne kadar kentin tarihi kimliği ile ilgili hiçbir çalışma yapmadığını belirtti. Bakırköylülerin en büyük sorununun bilginin vatandaşla paylaşılmaması olduğunu belirtilen basın açıklamasına, Malimüşavirler Odası ve Makine Mühendisleri Odasından temsilcilerin yanı sıra, DİSK İstanbul yönetimi, CHP Bakırköy İlçe Başkanlığı, Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi temsilcileriyle birlikte mahalle sakinleri de basın açıklamasına destek verdi.

RESMİ KAYITLARA DOMUZ DAMI DİYE GEÇTİ…

Bakırköy Veliefendi Hipodromu’nun yakınında bulunan ve yaklaşık bin beş yüz yıllık Fildamı Sarnıcı’nın, resmi kayıtlara domuz damı olarak işlenmesine de tepki gösteren Bakırköy Kent Savunması Yürütme Kurulu sözcüsü arkeolog ve kentsel gelişim uzmanı Dr. İlknur Türkoğlu, yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı.

Fildamı Sarnıcı, Milattan Sonra 5.- 6. Yüzyılda inşa edilmiş, Bizans İstanbul'unun dört büyük açık sarnıcından bir tanesidir. Bizans açık sarnıçlarının günümüze kadar gelmiş en çarpıcı ve en sağlam örneklerinden biridir.

KORUNMASI GEREKLİ KÜLTÜR VARLIĞIDIR
Fildamı Bakırköy'deki Magnaura ve Jucundianae saraylarına, bunun yanında Veliefendi hipodromu ve Çırpıcı çayırlarının bulunduğu yerde kurulan Bizans ordugahına su sağladığı düşünülmektedir. Sarnıç Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 1964 yılında, korunması gerekli kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.

1991 yılında Bakırköy Belediyesi’nin mülkiyetine geçen tarihi Sarnıç, uzun bir zaman Bornovalı ailesinin mülkü olarak kaldıktan ve bostan olarak kullanıldıktan sonra kamulaştırılarak 1996 yılından itibaren içerisinde konser ve etkinlikler düzenlenmeye başlanan Fildamı bir gösteri merkezi olarak kullanılmaya başlandı. Yaklaşık 12,000 izleyici kapasiteli olan sarnıç, arka arkaya düzenlenen konserlerde birçok yerli ve yabancı grubu ağırladı. Blues Brothers, Roger Glover, Dream Theater gibi dünyaca gruplara ev sahipliği yaptığı gibi Haluk

Levent, Tarkan, Teoman, İbrahim Tatlıses başta olmak üzere birçok yerli sanatçıları da konuk edildi.

2003 yılına kadar devam eden bu konserler bir anda kesildi. Konserlerin kaldırılmasına ilk neden olarak müziğin titreşiminin yapının duvarlarına zarar verdiği gösterildi. Başka iddialar da Veliefendi'deki atların sesten rahatsız olduğu üzerineydi.  

BAKIRKÖY BELEDİYESİ SAHİP ÇIKAMADI

2003 yılında Eğitim Gönüllüleri Vakfı'na verilen Fildamı'nda vakıf istediği projeyi gerçekleştiremediği için aynı yıl Bakırköy Belediyesi Gençlik Merkezi'ne (BAGEM) verilmiş ve gençler burada ramazan şenliklerini düzenlendi. Ocak 2004'te bir defa daha el değiştirip Bakırköy Belediyesi'ne bağlandı.

2018 yılında 5737 Sayılı Kanun Kapsamında Hazine, Belediye, Özel İdare ve Köy Tüzel Kişiliğine Geçen Taşınmaz Malların Devri kapsamında, Mihrişah Valide Sultan Vakfı’na verildi.

Bakırköy Belediyesi’nin sahip çıkmadığı tarihi Fildamı Sarnıcı’na, İstanbul Vakıflar 1. Bölge Müdürlüğü el attı. Sarnıcın restorasyonu için Vakıflar Resmi Gazete’ye ilan

verdi. Ada, parsel numarası verilen yerde bin beş yüz yıllık Fildamı Sarnıcı bulunmasına karşın ilanda, söz konusu yer için “Bahçeli Ahşap Ahır Etrafı Taş Duvarla Muhat (çevrili) Domuz Damı Maruf (bilinen)” ifadesi kullanıldı. Söz konusu ifade tapu kayıt sisteminde de aynen yer alıyor.

İlanda ayrıca yerin Mihrişah Valide Sultan Vakfı’na ait olduğu belirtildi. Restorasyon Restorasyon bedelini 102 milyon 837 bin 461 TL olarak tahmin eden Vakıflar, tarihi Sarnıcın kiralama ihalesini 19 Eylül 2023 tarihinde yapacak. Restorasyon karşılığı kiralama ihalesi açan Vakıflar, kira süresini 35 yıl olarak belirledi. (kaynak: Odatv)

Bakırköy’de özellikle son 8 yılda pek çok ortak kültür varlığı ya bilerek atıl duruma getirildi ya da elden çıkarıldı. Belediye bugüne kadar kentin tarihi kimliği ile ilgili hiçbir çalışma yapmadı. Bakırköy Sanatçılar Derneğinin yer aldığı bina, Ataköy Plajı, Şefkat Huzurevi, Yenimahalle Doğumevi, Demirciler Çarşısı ilk akla gelenler.

Bakırköy’e Kültür ve Sanat başkenti deyip kendi reklamlarını yapanlara ve bu kadar önemli bir kültür varlığını cahilce ve belki de bilerek domuz damı diye tanımlayanlara sesleniyoruz:

Bakırköyümüzdeki değerlerimizden elinizi çekin! Sizden önce inşa edilenleri yıkmaktan vazgeçin artık. Fildamı Sarnıcı domuz ahırı değil, İstanbul’un ve Bakırköy’ün çok değerli bir kültür varlığıdır ve Bakırköylülerindir. Yapı şeffaf ve bilimsel yöntemlerle restore edilmeli ve koruma kurallarına uygun olarak halkın kullanımına sunulmalıdır.

BAKIRKÖY KENT SAVUNMASI

Haber/Mahmut Erdinç