Af teklifi TBMM’de
AF KAPSAM DIŞINDA TUTULAN SUÇLAR
Cinsel, uyuşturucu madde, kadına karşı şiddet, kasten adam öldürme ve terör suçları, ceza infaz düzenlemesinde yer almadı.
Teklifin gerekçesinde, “Çağdaş ceza infaz sisteminin temel amacı; hükümlülerin sosyalleşmesini teşvik etmek, yeniden suç işlemelerini engelleyici etkenleri güçlendirmek, üretken, kanunlara ve toplumsal kurallara saygılı ve sorumluluk taşıyan bir yaşam biçimine uyumlarını kolaylaştırmak, böylelikle cezanın genel ve özel önleme etkisinin oluşmasını sağlamak ve toplumu suça karşı korumaktır” denildi.
KESİNLEŞMİŞ HÜKÜMLERLE SINIRLI TUTULMUYOR
Teklifte infaz yetkisi ve görevi, sadece kesinleşmiş hükümlerle sınırlı tutulmuyor. Ceza muhakemesinde soruşturma veya kovuşturma evrelerinde şüpheli veya sanığın özgürlüğünü kısıtlayan nitelikteki koruma tedbirleri bakımından da aynı esasların uygulanması öngörülüyor. Suç karşılığı uygulanacak yaptırımlar yeniden belirlenerek, kısa süreli hapis cezası yerine uygulanacak seçenek tedbirler ayrıntılı olarak düzenleniyor. Ceza ertelemesi ve denetimli serbestlik hükümleri bakımından yeni uygulamalar öngörülüyor.
HEDEF; MAHKEMELERİN İŞ YÜKÜNÜN AZALTILMASI
Yargılama sonunda hükmedilen ceza ve güvenlik tedbirlerinin yerine getirilmesi sırasında alınacak kararların infaz hâkimliği tarafından verilmesi sağlanarak, infaz işlemlerinin tek bir yargı merciinde toplanması, bu işlemlerde ihtisaslaşmaya gidilmek suretiyle infaz hizmetlerinin etkinliğinin ve kalitesinin artırılması ve yargılama yapan mahkemelerin iş yükünün azaltılması hedefleniyor.
CUMHURİYET SAVCISININ KARARINA İTİRAZLAR, İNFAZ HAKİMLİKLERİNE YAPILABİLECEK
Cumhuriyet savcısının ceza ve güvenlik tedbirlerinin infazına ilişkin verdiği kararlara karşı şikayet başvurusunda bulunulabilmesine imkan tanıyor. Bu şikayetleri incelemek ve karara bağlamak görevi infaz hâkimliklerine veriliyor.
ÖZEL İNFAZ HÜKÜMLERİNİN KAPSAMI GENİŞLETİLİYOR
Teklifle, özel infaz usulleri bir bütün halinde ele alınarak, daha etkili ve tercih edilebilir olması amacıyla bu usullerin kapsamı genişletilerek, koşulları yeniden belirleniyor.
Yeni düzenleme ile infaz sistemi ile ceza infaz kurumlarının yönetim ve işleyişiyle ilgili olarak uygulamada ortaya çıkan bir takım sorunların giderilmesi, infaz ve denetimli serbestlik aşamalarında çocukların ve kadınların lehine olacak bazı hükümlerin getirilmesi amacıyla değişiklikler yer alıyor.
HAPİS CEZALARININ BAZILARINDA ALT VE ÜST SINIRLAR ARTTIRILIYOR
Teklifle ayrıca, Türk Ceza Kanununda yer alan bazı suçlarla daha etkin mücadele edilebilmesi ve caydırıcılığın sağlanması amacıyla bu suçların hapis cezalarının alt ve üst sınırları artırılıyor ve Ceza Muhakemesi Kanununda değişiklik öngörülerek uygulamada ortaya çıkan bazı farklılıklar ile sorunların giderilmesi amacıyla yeni hükümlere yer veriliyor.
Düzenleme kapsamında öngörülen 11 farklı kanunda değişiklik.
İŞTE O DÜZENLEMELER
Yasa teklifi ile öngören düzenlemenin ayrıntıları ise şu şekilde:
Ceza infaz kurumlarında geçirilen süreler, terör, cinsel suçlar, uyuşturucu madde ticareti, kadına karşı şiddet ve kasten adam öldürme suçları hariç, kalıcı infaz oranı 1/ 2 olarak yeniden belirleniyor.
Yaralama suçunun canavarca his saiki ile işlenmesi durumunda ceza arttırılarak, azami verilecek süre 13 yıl 6 aydan,18 yıla çıkarılıyor.
Kaçakçılık suçlarında malın değerinin azlığı indirim nedeni olarak kabul edilerek, koğuşturma evresi içinde etkin pişmanlık imkanı getiriliyor. Kaçakçılık suçlarında malın değerine göre indirim oranı getiriliyor. Ayrıca, kovuşturma evresi için de etkin pişmanlık getirilerek kaçakçılık konusu malın değerinin iki katı parayı devlet hazinesine ödediği takdirde cezada belli bir oranda indirim yapılması sağlanıyor.
Denetimli serbestlik kriterleri değişiyor. Herkese maktu bir yıl uygulama yerine ceza adaletini sağlamak amacıyla hükmü olunan ceza ile orantılı uygulama öngörülüyor.
Cezaların artırılmasına ilişkin düzenleme bazı suçlarda suç ve ceza politikası gereği kamu düzenine verdikleri zarar dikkate alınarak cezaların artırılması hedefleniyor. Özellikle çıkar amaçlı suç örgütü kuran ve yönetenlerle ilgili ceza kanununda var olan mevcut düzenlemede yer alan taban ve tavan oranı 2'şer yıl artırılıyor.
Evde infaz sistemi geliyor. 65 yaşını doldurmuş yaşlılar, 0-6 yaş arası çocuğu bulunan kadınlar ve adli tıp raporu çerçevesinde kendisine bakamayacak durumda olan hastaların belirli şartlarda konutta infaz düzenlemesi yapılıyor. Açık cezaevinde hükmü infaz edilenlerin 2 ay süreyle cezalarını evlerinde çekmelerini mümkün hale getiriliyor. Zaruret teşkil etmesi halinde ise aynı sürenin en fazla 2 kez uzatılması öngörülüyor. Düzenlemeyle, hapis cezalarının hafta sonu ve geceleyin ceza infaz kurumunda kalmak suretiyle infaz edilebilmesine ilişkin 6 aylık sınır, kasıtlı suçlar bakımından 1 yıl 6 aya, ölüme neden olma hariç taksirli suçlar bakımından ise 3 yıla çıkarılıyor. Bu kapsamda konutta infazın sınırı; kadın, çocuk ve 65 yaşını bitirmiş erkeklerde 6 aydan 1 yıla, 70 yaşını bitirmiş kişilerde 1 yıldan 2 yıla, 75 yaşını bitirmiş kişilerde 3 yıldan 4 yıla çıkarılıyor.
1 Temmuz 2016 tarihinden önce işlenen bazı suçlar bakımından uygulanan 2 yıllık denetimli serbestlik süresini 3 yıla çıkarılırken, 30 Mart 2020 tarihinden önce işlenen suçlarda kapsam içine alınıyor.
Yeni düzenleme ile iyi hal değerlendirmeleri otomatik sistemden çıkarılarak oluşturulan gözlem ve idare komisyonunun kararına bağlanıyor. Komisyon ayrıca, cezaevinin dışında hastane veya adliyede hükümlülerin durumlarını da ele alarak değerlendirmelerini yapabilecek.
1 Eylül 2020 tarihinde infaz hakimliği düzenlemesi getirilerek, hakimlerin görev ve yetkileri genişletiliyor. hakimlerin. Mahkumiyet kesinleştikten sonra cezaevi içinde tüm süreçleri iyi hal, açığa alma gibi değerlendirmeleri infaz hakiminin kararına bağlanıyor.
DÜZENLEME’NİN 7 NİSAN SALI GÜNÜ MECLİSE GELMESİ BEKLENİYOR
Teklifi muhalefet partilerinin görüşüne sunan AK Parti ve MHP, Perşembe günü toplanacak olan Adalet Komisyonu’nda görüşüldükten sonra önümüzdeki hafta infaz düzenlemesini Meclis Genel Kurul gündemine getirmeyi planlıyor.