Zam teklifinin görüşüldüğü UKOME toplantısına tüketicileri temsilen Tüketici Dernekleri Federasyonu (Tüdef) ve Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) adına katıldığını söyleyen Genel Başkan Aziz Koçal, servis taşımacılığı ücret taleplerinin UKOME tarafından iki kez alt komisyona havale edildiğini, yapılan toplantılarda mutabakata varılamadığını ve her iki toplantıda da gerekçeleri ile birlikte muhalefet şerhi koyduklarını belirtti.  

Tüm dünya ile birlikte ülkemizi de etkisi altına alan pandemi nedeniyle, vatandaşların alım gücü ve hane gelirinin düştüğünü, yapılan zam’mın yoksullaşan veliler için ödemesi zor bir artış olacağını ifade ederek, 2020/2021 eğitim öğrenim yılı için her hangi bir artış yapılmaması önerisini toplantılarda da dile getirdiğini söyledi.

Tüdef/Tükoder olarak muhalefet şerhlerinin gerekçesini ve maliyet artışına karşı yapılması gerekenleri ise komisyon üyeleri ile paylaştıklarını belirten Aziz Koçal, “Servis ücretlerine yapılan zam, enflasyon oranında makul bir artış gibi görünse de pandemi nedeniyle alım gücü düşen yurttaşlarımızı zor durumda bırakacak, yoksulu daha da yoksullaştıracaktır” dedi.

Eğitim hakkının anayasal bir hak olması ve eğitimde fırsat eşitliğinin de sağlanabilmesi adına, öğrenci servis hizmetlerinin merkezi hükümet ve yerel yönetimler işbirliği ile kamu hizmeti olarak verilmesi gerektiğini, servis hizmeti özel servis araçları ile sağlanacak ise bunun bedelinin de kamu tarafından ödenmesi gerektiğini ivedilikle ifade ettiklerinin altını çizen Koçal, açıklamalarına şöyle devam etti.

Alt komisyon toplantılarında da belirttiğimiz üzere;

1- Yapılan zam oranı Ağustos ayı 12 aylık yıllık enflasyon oranında yapıldığı ve makul gibi görünse de;

-Dünyayı ve ülkemizi etkisi altına alan Covit-19 salgını nedeniyle, hastalığın yayılmasını önleyici tedbirler nedeniyle tüketicinin alım gücü ve hane başına düşen gelir seviyesi düşmüştür. Salgın hastalık tehlikesi halen devam etmekte ve süreç nasıl devam edeceği konusunda hiçbir bilgimiz olmamakla birlikte yeni önlemler ve tedbirler gelmekte ve gelmeye devam etmektedir.  

-Dünyanın birçok yerinde olduğu gibi taşımacılık hizmetlerinin kamu hizmeti olarak verilmesi esastır.  Özellikle öğrenci taşımacılık hizmeti; okula gidecek öğrencilerimizin sağlıklı güvenli ve ekonomik bir şekilde okullarına gidiş gelişinin sağlanması eğitime hizmet olarak yerel yönetimlerde sosyal belediyecilik ilkesinin bir parçasıdır. Dolayısı ile belediye imkanları gözden geçirilerek öğrencilerin ekonomik, güvenli bir şekilde okul servisleri hizmetinin belediye hizmeti olarak verilmesi gerekmektedir.

-Plaka tahdidi nedeniyle rekabetin ortadan kalkması da ücretlerin artış talebi önünde tüketici güçsüz kalmaktadır. Servislerde şoförü esas alan liyakat a dayalı bir sistem mevcut değildir. Bir kişiye yada şirketlere ait birden fazla servis araçlarının olması ve bu araçlarda şoförlerin çalıştırılması maliyetleri de yükseltmektedir. Mesleği şoförlük olan kişilere birer araç (plaka) tahsisli bir sistemin olmaması maliyetleri yükseltmekte ve buda tüketicilere yansımaktadır.

2- Servis esnafının da mağdur olmaması için, girdi maliyetlerindeki artış dikkate alınarak enflasyon oranında yapılan artış oranı yerine başka yöntemler önerilmeli ve hayata geçirilmesi için devlet otoritesi harekete geçirilmelidir

-Öğrenci servisi araçlarının ana maliyet unsurlarından olan akaryakıtta yedek parça ve servis bakımlarında 18 olan KDV nin   1 e düşürülmesi

-Öğrenci servisleri araçların dan alınan muayene, ruhsat ve benzeri harçlarda indirim uygulanması

gibi önlemler ile enflasyon oranındaki artış telafi edilerek servis hizmeti veren esnaflar maliyet girdilerinde rahatlatılmış olacaktır.

3- Eğitim ve öğrenme hakkı Anayasal hak olup aynı zamanda Evrensel tüketici hakkıdır.

-Anayasamızın 42. maddesinde, "Kimse, eğitim ve öğrenim hakkından yoksun bırakılamaz.’’ ifadesi yer almaktadır. Pandemi nedeniyle ekonomik gücü düşen velilerimizin servis ücretlerinin pahalılığı nedeniyle çocuklarını eğitime gönderemeyecek duruma düşebilir. Böylesi bir  risk göze alınmamalıdır.

-Eğitim hakkı Türkiye’nin de imzaladığı Evrensel tüketici haklarından biridir. Bunu sağlamak Devletin görevlerindendir. Anayasamızın 172. Maddesi de devlete tüketiciyi koruma görevi vermiştir. O nedenle servis hizmeti de kamu hizmeti olarak verilmelidir.

Sonuç olarak;

Pandemi nedeniyle mağdur olmuş, temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamayacak durama gelmiş yoksul yurttaşlarımıza zamlı tarifeli bir servis ücreti yükü getirilmemesi için, verilen zam geri çekilerek,  Öğrenci servis hizmetleri Merkezi hükümet ve yerel yönetimler işbirliği ile kamu hizmeti olarak verilmelidir. Bu hizmet sağlanırken belediyelerin araç imkânları yeterli değil ise özel servislerden yararlanılmalı ve bu servislerin ücretleri zam yapılmadan önceki tutar ile ödenmeli, Servis esnafının maliyet artışları ise, akaryakıtta, yedek parçalarda, bakım onarımda KDV oranlarının 1 e düşürülmesi,  harçların sıfırlanması ile tolere edilmelidir.