Önce deprem şimdi ek vergiler vurdu

Geçen yıl şubat ayında yaşanan depremden en çok etkilenen iller arasında yer alan Kahramanmaraş’taki mutfak eşyaları üreticileri, son günlerde paslanmaz çelikte yaşanan gelişmelerden dertli.

Türkiye’de yaklaşık 1 milyon kişiye istihdam sağlayan iç piyasada ve ihracatta çok önemli bir yer tutan binlerce işletmenin gözü kulağı paslanmaz çelikte başlatılan anti-damping soruşturmasında. Yılbaşında yüzde 8’den yüzde 12’ye çıkarılan gümrük vergisinin ardından zor durumda kalan üreticiler, Posco Assan TST’nin talebi ile başlatılan anti-damping soruşturmasının sonuçlanmasının ardından yüzde 25’e çıkarılabileceği iddia edilen gümrük vergisinin ev ve mutfak eşyaları üreticilerinden küçük ev aletlerine, beyaz eşya üreticilerinden mutfak üreticilerine kadar binlerce işletmeyi zor durumda bırakacağı ifade ediliyor. Bugüne kadar konunun taraflarından biri olan Posco Assan TST’nin birçok kez açıklama yaparken, Ev ve Mutfak Eşyaları Federasyonu (EVFED), Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD), Gelişen Ev ve Yaşam Eşyaları Markaları Derneği (GEEM), Küçük Ev Aletleri Sanayici ve İhracatçıları Derneği (KESİD), Paslanmaz Çelik Derneği (PASDER), Paslanmaz Sanayi ve İş İnsanları Derneği (PASİD), Endüstriyel Mutfak, Çamaşırhane, Servis ve İkram Ekipmanları Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TUSİD), Türkiye Beyaz Eşya Sanayicileri Derneği (TÜRKBESD), Züccaciyeciler Derneği (ZÜCDER), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Züccaciye Komitesi’nden oluşan 10 kurum ortak bir açıklama ile vergilerin sıfırlanması ve anti-damping soruşturmasının yapılmamasını talep etmişti. BİR FİRMA İSTEDİ DİYE YAPILMAMALI Şirketler ve derneklerin bu açıklamalarının ardından yakın zamanda depremin vurduğu Kahramanmaraş’ta faaliyet gösteren mutfak eşyaları üreticileri başlatılan anti-damping soruşturmasının sonlandırılması için çağrıda bulundu. Depremin ardından üretim hatları yıkılan, yaşanan göç ve bölgedeki inşaat çalışmaları nedeniyle çalıştıracak işçi bulmakta zorlanan, ihracatta rekabet gücünü kaybeden, iç piyasadaki daralmadan dolayı ürün satışları azalan mutfak eşyaları üreticileri anti-damping soruşturması sonrası gelecek bir ek verginin üretim hatlarını durduracağını ifade etti. Bölgede 200 kişiye istihdam sağlayan pişirme grubu ürünleri üreten Görgel Metal Yönetim Kurulu Başkanı Murat Görgel “Bir firma istedi diye yüzlerce firma batma noktasına gelecek. Sadece Kahramanmaraş’ta bu alanda çalışan 50’den fazla üretici var. 3 binden fazla kişiye istihdam sağlayan bu firmalar depremden, mevcut ekonomik şartlardan zaten etkileniyor. Üstüne de ek gümrük vergileri gündeme geliyor. Bizim firmamızın üretiminin yüzde 30’u ihracata gidiyor. Ağırlıklı olarak Orta Doğu’ya ihracatımız var. Avrupa ve Balkan ülkelerine de ihracat yapıyoruz. Ancak ana satışlarımız iç pazara.” dedi. EVLENECEK ÇİFTLERE EK VERGİ ZAMMI Maliyetlerin de her geçen gün arttığını kaydeden Murat Görgel, “Dünyada rekabet şartları zorlaşıyor. Örneğin ihracat pazarımız olan Mısır da üretim yapmaya başladı. Onlarda işçilik maliyetleri 200 dolar bizde 1000 dolar. Bir de ana ham maddemiz olan paslanmaz çeliğe ek vergi gelirse biz nasıl rekabet edeceğiz. Posco Assan TST tarafı bize ‘Dahilde İşleme Rejimi kapsamında ürün alıp, ihraç edebilirsiniz’ diyor. Bu da o kadar kolay olmuyor. Burası çözülse dahi iç pazar ne olacak peki. Eğer gümrük vergisi konuşulduğu gibi yüzde 25’e çıkarsa ürettiğimiz ürünler satış raflarında yüzde 25-30 zamlanır. Enflasyonun düşürülmeye çalışıldığı bir ortamda, vatandaşların alım gücünün düştüğü bir dönemde bir de bu ürünlere zam gelirse ne olacak? Yeni evlenecek çiftler, ürünlerini yenilemek isteyenler nasıl alacak? Eğer bu durum gerçekleşirse sadece Kahramanmaraş’ta yüzlerce kişi işsiz kalır. Üretim hatları durur. Biz Çin’den 100 TL’ye değil, Posco Assan TST’den 110 TL’ye paslanmaz çelik almaya razıyız. Türkiye’deki bir firma kazansın diye hareket ederiz. Ancak daha fazla fiyata satmak istiyorlar. Bunu kabul etmemiz çok zor.” diye konuştu. ‘ÖNCE DEPREM ŞİMDİ EK VERGİLER VURDU’ Bölgede 50 kişiye istihdam sağlayan çelik mutfak eşyaları üretimi yapan Nef Madeni Eşya  firmasının ortağı Cenk Toktay, “Deprem döneminde üretim merkezimiz yıkıldı. Yeni üretim binamız yakın zamanda devreye girdi. Cezve, çaydanlık, baharatlık üretimi gerçekleştiriyoruz. Böylesine zorlu bir dönemden çıkmaya çalışırken, paslanmaz çelikteki ek vergiler ve anti-damping soruşturmalarıyla uğraşıyor. Önce deprem şimdi ise ek vergiler vurdu.” ifadelerini kullandı. Paslanmaz çeliğin ham fiyatının Türkiye’de 2 bin 600 dolar seviyelerinde olduğunu kaydeden Cenk Toktay, sözlerini şöyle sürdürdü: “Çin’de aynı ürün 1700 dolar. Buna rağmen ihracatta rekabet etmeye çalışırken, hala vergi oranlarını bir firma artırmak istedi diye soruşturma başlatılıyor. Eğer konuşulan ek vergiler getirilirse paslanmaz çeliğin ton fiyatı 3 bin 200 dolar seviyelerine gelecek. Bizim tesislerimizde yapılan üretimin yüzde 70’ini paslanmaz çelik oluşturuyor. Hem ihracat pazarlarımı kaybedeceğiz hem de iç piyasada ürünlerimiz zamlanacak. Bu durum yaşanırsa bizim üretme şansımız kalmayacak. Anti-damping soruşturması bir firmanın isteğine bırakılmamalı. Yetkilerin bizim sesimize kulak vermesi gerekiyor.” Yaşanabilecek vergi artışının en çok yeni evlenecek çiftleri etkileyeceğini dile getiren Cenk Toktay, “Bunun dışında yüzlerce kişi işsiz kalacak. Sadece Kahramanmaraş’ta 3 bin kişiye bu sektörlerde istihdam sağlanıyor. Bizim açımızdan anti-damping soruşturmasından olumsuz bir karar çıkarsa bu çalışanların yüzde 60-70’i işsiz kalacak. Böylesine zorlu bir dönemde deprem yaşanan bölgede bu kadar işsiz nerede istihdam edilecek.” dedi.